ေထရာနံ ၀ါေဒါ ေထရ၀ါေဒါ၊ ေထရဟူသည္ ပထမသဂၤါယနာတင္ေတာ္မူခဲ့ၾကေသာ အရွင္မဟာကႆအစရွိေသာ မေထရ္ျမတ္တို႔ကုိ ဆိုလိုၿပီး ၀ါဒဟူသည္ ျမတ္ဗုဒၶ၏ေဒသနာေတာ္မ်ားကုိ လက္ဆင့္ကမ္း သယ္ေဆာင္ေတာ္မူခဲ့ၾကေသာ မေထရ္ျမတ္တို႔၏ အဆံုးအမ ၾသ၀ါဒကုိ ဆိုလိုသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ေထရ၀ါဒဟူသည္ မေထရ္ျမတ္တုိ႔၏ ၾသ၀ါဒအဆံုးအမျဖစ္သည္။
ျမတ္ဗုဒၶပရိနိဗၺာန္စံေတာ္မူၿပီးေနာက္ ဘီစီ ၃၀၇ ခုႏွစ္ ဘုရင္အေသာကေခတ္တြင္ မဟာသံဃိကဂုိဏ္းမွ မဟာယာနႏွင့္ ေထရ၀ါဒ ဂုိဏ္း ႏွစ္ဂုိဏ္းေပၚထြက္လာခဲ့သည္။ ေထရ၀ါဒႏိုင္ငံမ်ားက ျမတ္ဗုဒၶ၏ေဒသနာေတာ္ကုိ သက္၀င္ယံုၾကည္ၾကသည္။ ေထရ၀ါဒမွာ ဘိကၡဴ၊ ဘိကၡဴနီ၊ သိကၡာမာန္၊ သာမေဏ၊ သာမေဏရီ ဟူ၍ ငါးမ်ိဳး ရွိခဲ့ေသာ္လည္း မ်က္ေမွာက္ေခတ္ ဘိကၡဴ၊ ဘိကၡဴနီ၊ သာမေဏ အျဖစ္သာ က်န္ရစ္သည္။ ဤငါးမ်ိဳးတြင္ ဘိကၡဴနီသည္ အ႒ဂရုဓမၼရွစ္ပါးျဖင့္ သာသနာေဘာင္သို႔ ၀င္ေရာက္ရၿပီး သိကၡာမာန္က သာသနာေဘာင္သို႔ မ၀င္ေရာက္မီ သိကၡာမာန္ေလာင္းလ်ာအျဖစ္ ၂ ႏွစ္ ေနထုိင္ရသည္။ သာမေဏက သူ႔ကုိ သာမေဏျပဳေပးဖို႔အတြက္ ဆရာတစ္ဦးရွိရသည္။ သူက ေရွးဦးစြာ သရဏဂံု သံုးပါးႏွင့္ ၁၀ ပါးသီလ ယူရသည္။ သူ သာမေဏတစ္ပါးျဖစ္လာသည္။ သာမေဏတစ္ပါး အေနျဖင့္ သူ၏ဥဇၥ်ာယ္ဆရာအျဖစ္ ေတာင္းခံရသည္။ ရွင္သာမေဏျဖစ္ၿပီးမွသာ ရဟန္းအျဖစ္သုိ႔ ရႏိုင္ သည္။
ျမတ္စြာဘုရားသက္ေတာ္ထင္ရွားရွိစဥ္အခါက ဘိကၡဴ၊ ဘိကၡဴနီျဖစ္ၾကပံု ၇ မ်ိဳးရွိခဲ့ၾကသည္။
၁။ ပဥၥ၀ဂၢီငါးဦး၊ ယသႏွင့္ သူ၏အေပါင္းအသင္းမ်ားက ျမတ္စြာဘုရား၏ ဧဟိဘိကၡဳ ဟူေသာ မိန္႔ခြန္းေတာ္ ျဖင့္ ရဟန္းျဖစ္ၾကရသည္။
၂။ ရဟန္းမ်ားကုိယ္တုိင္ တာ၀န္ယူ ရဟန္းခံေပးရန္ အာဏာလႊြဲအပ္ေတာ္မူသည့္အတုိင္း ရဟန္းေလာင္း မ်ားက ဆရာရဟန္းထံတြင္ သရဏံသံုးပါး လိုက္ဆိုျခင္းျဖင့္ ရဟန္းျဖစ္လာၾကရသည္။
၃။ “ကႆပ၊ သင္က အမ်ိဳးဇာတ္ျမင့္ၿပီးမာနႀကီးခဲ့သူျဖစ္တယ္၊ ထို႔ေၾကာင့္ ႀကီးငယ္ အရြယ္အလတ္ျဖစ္ ေသာ သီတင္းသံုးေဖာ္တို႔၌ ျပင္းျပေသာ ရွက္ေၾကာက္ျခင္း ရွိေစရန္ က်င့္သံုးအပ္၏” ဟူေသာ မိန္႔ခြန္းျဖင့္ ရဟန္းျဖစ္ခြင့္ရခဲ့သူက အရွင္မဟာကႆပ တစ္ပါးတည္းသာျဖစ္သည္။
၄။ ေသာပါက၊ ဥဒၶဳမာတကသညာ ဟူ၍လည္းေကာင္း၊ ရူပသညာဟူ၍လည္းေကာင္း၊ ဤတရားႏွစ္ပါးတို႔ သည္ သဒၵါေရာအနက္ပါ ထူးေလသေလာ၊ သို႔မဟုတ္ အနက္တူ၍ သဒၵါမွ်သာ ကြဲျပားပါသေလာ။ ဤသို႔ ေသာ ေမးခြန္းေတာ္ကုိ က်က်နနေျဖဆိုႏိုင္သျဖင့္ ၇ ႏွစ္အရြယ္ေသာပါကသာမေဏအား ဘုရားရွင္က ရဟန္းေဘာင္သို႔ တင္ေပးေတာ္မူခဲ့သည္။
၅။ မဟာပဇာပတိေဂါတမီသည္ ဂရုဓံတရား ရွစ္ပါးကုိ လက္ခံျခင္းျဖင့္ ရဟန္းျဖစ္ခြင့္ရခဲ့သူျဖစ္သည္။
၆။ ေထရီမေလာင္းလ်ာမ်ားမွာ ရဟန္းမ်ားထံတြင္ ၪတ္ႏွင့္ကမၼ၀ါစာသံုးႀကိမ္၊ ေထရီမမ်ားထံမွာ ေလးႀကိမ္၊ ေပါင္းရွစ္ႀကိမ္တုိင္တုိင္ ကမၼ၀ါစာရြတ္ဖတ္ေပးမွ ရဟန္းေဘာင္အျဖစ္သို႔ ေရာက္ခဲ့ၾကရသည္။
၇။ ရဟန္းအမ်ားစုမွာေတာ့ ၪတ္တစ္ႀကိမ္၊ ကမၼ၀ါစာသံုးႀကိမ္ ရြတ္ဖတ္ခံကာ ရဟန္းေဘာင္ေရာက္လာၾက သည္။ (ကမၼ၀ါစာရြတ္ဖတ္၍ ရဟန္းျဖစ္ျခင္းအစီအစဥ္ကုိ ပုဏၰားအဘိုးအိုဘ၀မွ ရဟန္းျပဳလာေသာ အရွင္ ရာဓမွစ၍ အတည္ျဖစ္လာခဲ့သည္။)
ရဟန္းက ပါရာဇိကေလးပါးေခၚတဲ့ ဂရုကာပတၱိကုိ အထူးသျဖင့္ ေရွာင္ၾကဥ္ရၿပီး ျမတ္စြာဘုရား ခြင့္ျပဳေတာ္မူေသာ ဆြမ္း၊ သကၤန္း၊ ေက်ာင္း၊ ေဆး ပစၥည္းေလးပါးကို သံုးစြဲႏိုင္သည္။ သံုးစြဲပံုနည္းလမ္း မွားရင္ ဘုန္းကံႀကီးသည့္ဘုန္းႀကီးျဖစ္တာေတာင္မွ အျပစ္ျဖစ္ႏုိင္ပါသည္။ သာသနာေတာ္မွာ သတိျဖင့္ ထိန္းသိမ္းေစာင့္စည္းၾကရေသာ ရဟန္းေတာ္မ်ားအေနျဖင့္ လူမႈဆက္ဆံေရးသည္ သိပ္အေရးႀကီးလွသည္။
ရဟန္းေတာ္မ်ားအေနျဖင့္ လူပုဂၢိဳလ္မ်ားႏွင့္စကားေျပာရာတြင္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားႏွင့္စကားေျပာေနရ ျခင္းက ပုိအျပစ္ျဖစ္ေစသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အရွင္အာနႏၵာက ျမတ္စြာဘုရားအား “အရွင္ဘုရား၊ အမ်ိဳးသမီးမ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ တပည့္ေတာ္တို႔ မည္သို႔ လို္က္နာၾကရပါမည္နည္း” ဟု အမ်ိဳးသမီးေတြႏွင့္ ေျပာဆိုဆက္ဆံသည့္အခါ လူမႈေရးအေရးႀကီးပံုကုိ ေမးေလွ်ာက္ခဲ့သည္။ ျမတ္စြာဘုရားက အမ်ိဳးသမီးေတြ ကုိ မၾကည့္မရႈဘဲ ေနရမည္ဟု မိန္႔ၾကားခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ အခ်ိန္တုိင္း မၾကည့္ဘဲေနဖို႔ ခက္လွပါသည္။ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းလာလည္ေသာ အမ်ိဳးသမီးမ်ားကုိ မ်က္ႏွာလႊဲ၍ရေသာ္လည္း ဆြမ္း၊ သကၤန္း၊ ေက်ာင္း၊ ေဆး ေလးပါးေသာပစၥည္းအတြက္ မၾကည့္ရႈဘဲေန၍ကားမျဖစ္ေပ။ ထို႔ေၾကာင့္ အရွင္အာနႏၵာက ျမတ္စြာဘုရား ကုိ ထပ္ေလွ်ာက္ေတာ္မူေသာအခါ စကားမေျပာဘဲေနဖို႔ ျပန္မိန္႔ေတာ္မူသည္။ သို႔ေသာ္ ဤနည္းကုိလည္း အစဥ္က်င့္သံုး၍ မျဖစ္ႏုိင္ေသးပါ၊ အေမးပုစၦာေလွ်ာက္ထားလိုသူ၊ ဆြမ္းကိစၥေလွ်ာက္ထား လိုသူ၊ ဆြမ္းကပ္ေန႔ရက္မ်ားႏွင့္ တရားေတာင္းဆိုသူမ်ားလည္း ရွိေနသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အာနႏၵာက ျမတ္စြာ ဘုရားကုိ ထပ္ေလွ်ာက္ေသာအခါ “ အာနႏၵာ၊ အမိအရြယ္ကုိ အမိကဲ့သို႔၊ ႏွမအရြယ္ကုိ ႏွမကဲ့သို႔၊ သမီး အရြယ္ကုိ သမီးကဲ့သို႔ သေဘာထား၍ သတိႀကီးစြာ ဆက္ဆံေျပာဆိုၾကရမည္ဟု မိန္႔ေတာ္မူသည္။
သာသနာေတာ္အတြက္ ေထာက္ပံ့ေနသည့္အလွဴရွင္ ဒကာ ဒကာမ ႏွစ္ဦးလံုးက သာသနာေတာ္ အတြက္ အက်ိဳးေက်းဇူးမ်ားေသာေၾကာင့္ မရွိမျဖစ္လိုအပ္လွေပသည္။ သာသနာ့ဒကာႀကီး ဘုရင္ေကာသလ သူ႔မိဖုရားနတ္ရြာစံၿပီးေနာက္ပုိင္း ျမတ္စြာဘုရားထံေရာက္တိုင္း မလႅိက ဘယ္ဘံုဘ၀သို႔ ေရာက္ေနပါသလဲဘုရား ဟု ေမးေလွ်ာက္ရန္ ႀကံပါေသာ္လည္းေမ့ေလ်ာ့ေနခဲ့သည္။ ျမတ္စြာဘုရားက မလႅကာေရာက္ရွိေနေသာဘံုဘ၀အျဖစ္မွန္ကုိ ေျပာျပလိုက္လွ်င္ သဒၶါတရားေတြ ေလ်ာ့နည္းသြားႏိုင္သည္ ကုိသိေတာ္မူသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ၇ ရက္ေျမာက္ေရာက္ေသာအခါမွသာ မလႅိကာမိဖုရား တုသိတာနတ္ျပည္ သို႔ ေရာက္ေနေၾကာင္း မိန္႔ၾကားေတာ္မူခဲ့သည္။ ထုိစကားေတာ္ကုိ ၾကားရေသာအခါ ေက်နပ္ႏွစ္သက္ခဲ့ သည္။ ဥပါသကာမ်ားက သာသနာေတာ္အတြက္ ေထာက္ပံ့လွဴဒါန္းသူမ်ားျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ရဟန္းေတာ္ မ်ားႏွင့္ဥပါသကာအၾကား လူမႈဆက္ဆံေရးက သိပ္အေရးႀကီးလွသည္။ သာသနာတြင္ ေထာက္ပံ့လွဴဒါန္း သူ ဒါယကာမရွိလွ်င္ သာသနာေတာ္ေပ်ာက္ကြယ္သြားႏိုင္သည္။ အလွဴရွင္မ်ားအေပၚမွီခုိေနၾကရေသာ ေၾကာင့္ သာသနာေတာ္အတြက္ ရဟန္းေတာ္မ်ားမွာ ဥပါသကာမ်ားႏွင့္ လူမႈဆက္ဆံေရးေကာင္းမြန္ဖို႔ လိုအပ္ပါသည္။
တစ္ခါတုန္းက ျမတ္စြာဘုရားက ၀ေနေသာ ပေသနဒီေကာသလမင္းႀကီး ခႏၶာကုိယ္ က်န္းမာေရး အတြက္ လမ္းညႊန္ေပးေတာ္မူခဲ့သည္။ ျမတ္စြာဘုရားက အိုမင္းႀကီး၊ ဘာလုပ္လုပ္ အရာအားလံုးကုိ သတိနဲ႔လုပ္ ဟု မိန္႔ေတာ္မူသည္။ ဘုရင္က “ျမတ္စြာဘုရားရွင္သည္ ျပဳျပင္ေရးႏွင့္ သိျမင္ေရးဟူေသာ အက်ိဳးစီးပြားႏွစ္ခုလံုးျဖင့္ ခ်ီးေျမာက္ေတာ္မူပါေပတယ္” ဟု အားရ၀မ္းသာ ေၾကြးေၾကာ္ခဲ့ေပသည္။ အို ျမတ္စြာဘုရား၊ ဘုရားရွင္သည္ လူမ်ားစြာတုိ႔၏ အက်ိဳးစီးပြားတုိးပြားေစရန္ေဆာင္ရြက္ေတာ္မူ၏၊ လူမ်ားစြာ တုိ႔ကုိ ေကာင္းမႈကုသိုလ္ျဖင့္ ေမြ႔ေလ်ာ္စြာတည္ေနၾကရန္ ေဟာၾကားေတာ္မူ၏၊ ဤသို႔ေသာ အက်ိဳးေက်းဇူး မ်ားကုိ တပည့့္ေတာ္ကုိယ္တုိင္ ေတြ႔ျမင္ရ၍ ဤမွ်ေလာက္ ထူးထူးကဲကဲ ရိုေသေလးစားမႈ ျပဳရပါသည္ဘုရား၊ ခ်စ္ခင္ျမတ္ႏုိးမႈ ျပဳရပါသည္ ဘုရား ဟု ေကာသလမင္းႀကီးက အားပါးတရ ေလွ်ာက္ထားလိုက္၏။ ပုဂၢိဳလ္မင္၍ တရားျမင္ေသာေၾကာင့္ ရဟန္းႏွင့္ဥပါသကာတို႔အၾကား ခ်စ္ခင္ရင္းႏွီးမႈက သာသနာေတာ္ အတြက္ တိုးတက္ဖို႔ျဖစ္သည္။ သာသနာေတာ္မွာ မ်ားေသာအားျဖင့္ မိမိတုိ႔ရင္းႏွီးခင္မင္ကၽြမ္း၀င္ေသာ ရွင္ ရဟန္းမ်ားကုိသာ ကုိးကြယ္ဆည္းကပ္မႈရွိၾကသည္။ ဥပရိပဏၰာသ၊ မဇၥ်ိမနိကာယ္၊ နႏၵေကာ၀ါဒသုတ္ကုိ ၾကည့္လွ်င္ ဘိကၡဴနီအားလံုးက အရွင္နႏၵေဟာေသာ တရားေတာ္ကုိသာ နားလည္လက္ခံၾကၿပီး အျခား ရဟန္းေတာ္မ်ား၏ တရားေတာ္ကုိ မသိႏုိင္ၾကကုန္။ ဤနည္းကုိၾကည့္လွ်င္ ဘိကၡဴနီ ငါးရာလံုး ကိေလသာမွ လြတ္ကင္းၿပီး အရဟတၱဖိုလ္ဆိုက္ေရာက္ခဲ့ၾကသည္။
ဒီဃနိကာယ္၊ ပါထိက၀ဂၢ၊ သိဂၤါေလာ၀ါဒသုတ္မွာ ျမတ္စြာဘုရားက ဒါယကာ ဒါယိကာမ်ား၏ က်င့္၀တ္ငါးပါးႏွင့္ ရဟန္းသံဃာမ်ား၏ က်င့္၀တ္ေျခာက္ပါးကုိ ညႊန္ၾကားျပသေတာ္မူထားသည္။
၁။ ေမတၱာယွဥ္ေသာ ကာယကံျဖင့္ ဆက္ဆံျခင္း၊
၂။ ေမတၱာယွဥ္ေသာ ၀စီကံျဖင့္ ဆက္ဆံျခင္း၊
၃။ ေမတၱာယွဥ္ေသာ မေနာကံျဖင့္ ဆက္ဆံျခင္း၊
၄။ လိုအပ္သမွ် အလွဴခံၾကရန္ ဖိတ္ၾကားထားျခင္း၊
၅။ လိုအပ္သမွ် လွဴဒါန္းျခင္း။
ရဟန္းသံဃာေတာ္မ်ား၏ က်င့္၀တ္ေျခာက္ပါးက -
၁။ မေကာင္းမႈကုိ တားျမစ္ျခင္း၊
၂။ ေကာင္းမႈျပဳရန္ တိုက္တြန္းျခင္း၊
၃။ သနာၾကင္နာစိတ္ေစတနာထားျခင္း၊
၄။ မၾကားဖူးေသာ တရားထူးမ်ားေဟာျခင္း၊
၅။ ၾကားဖူးေသာတရားကုိ အနက္အဓိပၸါယ္ေက်ညက္ေအာင္ ေဟာၾကားျခင္း၊
၆။ နတ္ျပည္ေရာက္ေၾကာင္း နည္းလမ္းေကာင္းမ်ား ေဟာၾကားျခင္း၊
ရဟန္းသံဃာမ်ားႏွင့္ ဒါယကာ၊ ဒါယိကာတို႔၏ ဆက္ဆံေရးအတြက္ သိဂၤါလသူေ႒းသားအား ေဟာၾကား ေတာ္မူခဲ့ေသာ က်င့္၀တ္မ်ားျဖစ္၏။ အဓိကဦးတည္ခ်က္မွာ ဒီဘ၀ခႏၶာျဖင့္ သံသရာမွလြတ္ေျမာက္ဖို႔ အတြက္ျဖစ္သည္။ ဒီဘ၀မွ ေသလြန္ၿပီးေနာက္ နတ္ျပည္၊ သုဂတိေရာက္ရွိေရးမွာ အဓိကမဟုတ္ပါ၊ သို႔ေသာ္ အခ်ိဳ႕ဒါယကာဒါယိကာမမ်ားသည္ တရားဘက္တြင္ ဥာဏ္သက္၀င္ႏုိင္စြမ္းမရွိၾကပါ၊ ဤဒါယကာ ဒါယိကာမမ်ားအတြက္ နတ္ျပည္ေရာက္ေၾကာင္း ေကာင္းမႈကေလးမ်ားျဖင့္ႏွစ္သိမ့္မႈေပးထားၾကရေပသည္။ အဓိကခ်ဳံးလိုက္ေသာ္ ဒါယကာ ဒါယိကာမမ်ားက တတ္အားသမွ် လွဴဒါန္းၾက၍ ရဟန္းသံဃာေတာ္မ်ားက တရားျပသဆံုးမၾကရန္ဟူ၍ ျဖစ္လာသည္။ ရဟန္းမ်ားက မသင့္ေလ်ာ္ေသာအမႈမ်ား ျပဳလုပ္ၾကရာတြင္ ဒါယကာ ဒါယိကာမမ်ားက ေသာေသာညံမွ် ကဲ့ရဲ့ရႈတ္ခ်ၾက၏၊ ဤသို႔ေသာ အျပဳအမႈမ်ိိဳးကုိ တားဆီးရန္ သိကၡာပုဒ္မ်ား တိုးလာၾကရေပေတာ့သည္။ ဤသို႔အားျဖင့္ ဒါယကာ ဒါယိကာမမ်ားသည္ သာသနာေတာ္ကုိ ေစာင့္ေရွာက္ၾက၏။ ရဟန္းေတာ္မ်ား၏ ျပႆနာအခက္အခဲက ရဟန္းမ်ားႏွင့္ဥပါသကာတို႔အၾကား ခ်စ္ခင္ ရင္းႏွီးအေနျဖင့္ ဥပါသကာတို႔အေပၚ အျပစ္ရေစသည္။
သာသနာေတာ္၏ျပစ္ဒဏ္ေပးခံရေသာ လိစၦ၀ီအမ်ိဳးသား ၀ုၮအေၾကာင္းကုိ ၾကည့္ေစခ်င္သည္၊ သူသည္ သာသနာေတာ္ႀကီးတစ္ခုလံုးကုိ ၾကည္ညိဳေလးစားေသာ ဒါယကာတစ္ေယာက္ျဖစ္ေသာ္လည္း အရွင္ေမတၱိယ၊ အရွင္ဘူမဇကတို႔ႏွင့္ အကၽြမ္းတ၀င္ျဖစ္ခဲ့သည္။ အရွင္ေမတၱိယတို႔ မလိုတမာျဖစ္ခဲ့ရသူက တကယ္ေတာ့ ဒဗၺမလႅပုတၱအမည္ရွိေသာ ရဟႏၱာမေထရ္ျဖစ္ၿပီး ခုႏွစ္ႏွစ္သားအရြယ္ကပင္ ရဟန္း၀တ္ကာ အရဟတၱဖိုလ္သို႔ ဆိုက္ေရာက္ခဲ့သူျဖစ္သည္။ ထိုစဥ္က ရဟန္း၀တ္ခြင့္အတြက္ အသက္ႏွစ္ဆယ္ျပည့္ရမည္ ဟု ပညတ္ေတာ္မထုတ္ရေသးေပ။ သို႔ျဖစ္၍ အရွင္ဒဗၺသည္ သံဃာေတာ္မ်ား၏ အမႈကိစၥမ်ားကုိ ေဆာင္ရြက္ေပးရသည္။ သံဃာေတာ္မ်ား၏ အိပ္ယာေနရာကုိ ခင္းေပးကာ ပင့္ေလွ်ာက္လာေသာ ဆြမ္းစား ကိစၥမ်ားကုိလည္း ေထရ္စဥ္၀ါလိုက္ စာရင္းအရာ အလွည့္က်ထည့္ေပးရသည္။ ဤကိစၥသည္ အရွင္ေမတၱိယတို႔အတြက္မွာေတာ့ မေက်နပ္စရာျဖစ္ေန၏၊ သူတို႔မွာ ရဟန္းသိကၡာလည္း အငယ္ဆံုးျဖစ္ ၾကၿပီး အရည္အခ်င္းကလည္း မရွိၾက။ သို႔ျဖစ္၍ ေထစဥ္၀ါလိုက္ စာရင္းခ်လိုက္ေသာအခါတုိင္း အညံ့ဆံုး ေသာ အိပ္ယာေနရာတို႔သည္ သူတို႔အဖို႔ျဖစ္ေနၾကသည္။ အညံ့ဆံုးေသာ ဆြမ္းခဲဖြယ္တို႔သည္ သူတို႔ေ၀စု ျဖစ္ေနၾက၏။ ထို႔ေၾကာင့္ အရွင္ဒဗၺကုိ အၿမဲတစ္ေစ မေက်မနပ္ျဖစ္ေနၾကသည္။ သူတို႔ႏွင့္အကၽြမ္းတ၀င္ ရွိသူက ၀ုၮျဖစ္သည္။ ၀ုၮသည္လည္း ဆရာရဟန္းႏွစ္ပါး၏ ခုိင္းေစမႈျဖင့္ အရွင္ဒဗၺအား သူ၏မယားျဖင့္ စြပ္စြဲေျပာဆိုသည္။ ထိုအေၾကာင္းကုိ ျမတ္ဗုဒၶသိရွိေသာ္လည္း သံဃာ့အလယ္တြင္ ေမးျမန္းစစ္ေဆးေပး ေတာ္မူခဲ့သည္။ ထို႔ေနာက္ အရွင္ဒဗၺကုိ မဟုတ္မမွန္စြပ္စြဲေသာ ဥပါသကာ၀ုၮအား ပတၱနိကုဇၨနကံျဖင့္ အျပစ္ေပးခဲ့ေလသည္။ ဤ၀တၳဳကုိ ေထာက္ဆေသာအားျဖင့္ ရဟန္းသံဃာမ်ားသည္ ဒါယကာ ဒါယိကာမမ်ားထဲက ေစာ္ကားေမာ္ကားျပဳသူမ်ားကုိသာ ဤကံျဖင့္ တားျမစ္ရ၏။ သို႔ရာတြင္ မိမိအလိုမက် မႈျဖင့္ မိမိႏွင့္ အယူအဆမတူရံုမွ်ျဖင့္ ဘုရားရွင့္အာဏာေတာ္ႀကီးကုိ အသံုးျပဳခြင့္ မရွိပါေခ်။
ရဟန္းသံဃာေတာ္မ်ားကုိ ထိပါးေႏွာင့္ယွက္လာေသာ ဒါယကာဒါယိကာမမ်ားကုိ ရဟန္းတို႔ဘက္ က သပိတ္ေမွာက္ကံေဆာင္ႏိုင္သကဲ့သို႔ ဒါယကာ ဒါယိကာမမ်ားဘက္ကလည္း ရဟန္းမ်ားကုိ ကံျပဳခြင့္ရွိ ေပသည္။ ထိုကံကား အပၸသာဒပေ၀ဒနိယကံျဖစ္၏။ ျပစ္မွားမိေသာ ဒါယကာက ၀န္ခ်ေတာင္းပန္လွ်င္ ရဟန္းမ်ားက သပိတ္လွန္ေပးရ၏၊ သပိတ္ေမွာက္ကံကုိ သပိတ္လွန္ကံျဖင့္ ပယ္ဖ်က္ေပးရ၏၊
ဆက္ရန္ရွိေသးသည္….
Subject: ေထရ၀ါဒဗုဒၶရဟန္းေတာ္မ်ားႏွင့္လူမႈဆက္ဆံေရး 
